Sàng lọc ung thư cổ tử cung: Chỉ xét nghiệm Pap đã đủ?

18/11/2014

Ung thư cổ tử cung (UTCTC) là căn bệnh nguy hiểm đứng hàng thứ tư trên thế giới. Tại Việt Nam, căn bệnh này từ lâu vẫn luôn là hiểm họa tiềm ẩn đe dọa đời sống hạnh phúc, thậm chí là sinh mạng của phụ nữ.

Hàng năm, ở Việt Nam có hơn 5000 ca mắc mới và 2.600 ca tử vong vì UTCTC. Bệnh thường gặp ở phụ nữ trên 30 tuổi do nhiều nguyên nhân gây ra, trong số đó HPV (Human Papilloma virus) là “thủ phạm” chính gây nên hơn 99% các trường hợp bệnh.

HPV VÀ UNG THƯ CỔ TỬ CUNG

HPV (Human Papilloma virus) là loại virus gây u nhú ở người, là một trong những nguyên nhân chính gây ra hơn 99% trường hợp UTCTC và phụ nữ đa phần bị nhiễm HPV ở cổ tử cung qua đường quan hệ tình dục. HPV có tới hơn 100 chủng HPV khác nhau; tuy nhiên, điều này không đồng nghĩa rằng khi bạn bị nhiễm HPV là bị UTCTC, bởi vì đa phần các chủng HPV được xem là “nguy cơ thấp” và sẽ tự khỏi nhờ vào hệ thống miễn dịch tự nhiên của cơ thể.

Chỉ có 14 chủng HPV được đánh giá là “nguy cơ cao” vì chúng được biết đến như nguyên nhân chủ yếu gây nên phần lớn các trường hợp UTCTC. Riêng hai chủng HPV nguy cơ cao nhất là chủng: HPV 16 và HPV 18 là nguyên nhân gây ra đến 70% các trường hợp UTCTC. Một phụ nữ nhiễm HPV 16 và HPV 18 có khả năng phát triển tiền UTCTC cao hơn 35 lần so với phụ nữ không có HPV.

HPV thường ảnh hưởng đến 4 trong 5 phụ nữ tại thời điểm nào đó trong cuộc đời và phần lớn các trường hợp bị nhiễm đều không có triệu chứng và sẽ tự khỏi nhờ vào hệ thống miễn dịch tự nhiên của cơ thể. Tuy nhiên, khi xuất hiện triệu chứng thì ung thư đã chuyển sang giai đoạn xâm lấn và rất khó điều trị. Tỉ lệ nhiễm HPV ở CTC của phụ nữ Việt Nam vào khoảng 6-10%; trong số các phụ nữ nhiễm HPV ở CTC, khoảng 80% sẽ tự đào thải sạch virus, 20% còn lại nhiễm dai dẳng. Trong số phụ nữ bị nhiễm HPV dai dẳng, khoảng 20% sẽ bị tổn thương tiền ung thư và sau vài năm nếu không chữa trị sẽ phát triển thành ung thư. Để biết mình có bị nhiễm HPV không, các chị em có thể tham gia chương trình sàng lọc ung thư CTC, thực hiện xét nghiệm HPV.

BỘ ĐÔI XÉT NGHIỆM PAP VÀ Cobas® HPV

Các chuyên gia cho biết UTCTC có thể phòng ngừa được. Một trong những cách phòng ngừa hiệu quả căn bệnh này là thực hiện các xét nghiệm sàng lọc để phát hiện và điều trị sớm các tổn thương tiền ung thư trước khi chúng phát triển thành ung thư. Trước đây, xét nghiệm Pap (phết tế bào cổ tử cung) được xem là phương pháp “kinh điển” trong sàng lọc UTCTC, tuy nhiên vẫn có thể bỏ sót một số trường hợp ung thư. Pap cho kết quả bất thường khi CTC đã bị tổn thương do HPV; trong khi đó, ngày nay có xét nghiệm HPV giúp phát hiện ra nhiễm HPV ở CTC sớm hơn, từ khi chưa có tổn thương CTC. Từ đó, bệnh nhân được theo dõi chặt chẽ hơn và tránh bỏ sót tổn thương (nếu có) về sau. Kết hợp Pap và xét nghiệm HPV làm tăng khả năng phát hiện các tổn thương tiền ung thư, ung thư CTC. Nếu cả hai xét nghiệm Pap và HPV có kết quả bình thường thì sau 5 năm mới cần thực hiện sàng lọc lại.

Bs. Nguyễn Văn Trương, Giám đốc Bệnh viện Hùng Vương cho biết: “Với gánh nặng và hậu quả hiện tại của UTCTC đối với phụ nữ Việt Nam, chúng tôi mong muốn rằng mọi phụ nữ sẽ có được cơ hội tiếp cận với các kỹ thuật tầm soát tiên tiến giúp họ tự bảo vệ mình, chống lại căn bệnh UTCTC. Nhờ vào xét nghiệm HPV, chúng ta có thể theo dõi chặt chẽ phụ nữ nào bị nhiễm các chủng HPV nguy cơ cao như chủng HPV 16, 18 và ngăn ngừa tử vong do ung thư cổ tử cung. Đây là những việc chúng ta cần làm để gia tăng việc phát hiện sớm nguy cơ bệnh và cải thiện chất lượng cuộc sống của phụ nữ Việt Nam”.

Lễ khánh thành phòng tư vấn UTCTC, HPV tại bệnh viện Hùng Vương

Nhân Ngày Phụ nữ Việt Nam, Bệnh viện Hùng Vương phối hợp với Roche Diagnostics Việt Nam khánh thành và đưa vào hoạt động Phòng tư vấn ung thư cổ tử cung và tư vấn xét nghiệm HPV DNA nhằm giúp phụ nữ nhận biết hơn về căn bệnh này và hành động ngay để ngăn ngừa. Những phụ nữ quan tâm sẽ được các chuyên gia y tế tư vấn trực tiếp hoàn toàn miễn phí tại Phòng Tư vấn, Lầu 1, Khoa khám bệnh A, Bệnh viện Hùng Vương từ 9 giờ đến 12 giờ vào các ngày thứ Hai, Ba, Năm, Sáu hàng tuần.