Khái niệm về cha hoặc mẹ đơn thân đã thay đổi trong vài thập kỷ nay. Nó không còn đồng nghĩa với gia đình “tan vỡ” hay “con hoang”. Có thể do chuyện làm cha/mẹ đơn thân đã trở nên phổ biến và cha/mẹ dường như đã tự xoay xở được bởi đó là cách sống do chính họ chọn.
Sự đổ vỡ trong mối quan hệ khiến cho một số cha/mẹ phải chọn rời bỏ người kia để trở thành cha/mẹ đơn thân. Một số thì bị bỏ lại với những đứa con khi người kia bỏ đi. Một số khác trở thành cha/mẹ đơn thân sau khi trải qua một loạt những lựa chọn và các tình huống trong cuộc sống… Mỗi hoàn cảnh đều có những vấn đề riêng cần giải quyết.
Làm cha/mẹ đơn thân khác với gia đình đủ cả cha lẫn mẹ theo nhiều nghĩa và có nhiều khó khăn, thử thách. Tuy nhiên, cũng có nhiều lợi ích tích cực như có thể tự quyết định mọi việc và có nhiều thời gian dành cho con, phát triển mối quan hệ khắng khít với con hơn.
Trẻ có thể có trải nghiệm thật sự tích cực ở gia đình cha/mẹ đơn thân. Quan trọng là chúng biết chúng đến từ đâu và biết yêu cả cha lẫn mẹ mà không cảm thấy có lỗi. Nhiều trẻ em trong những gia đình này đã phát triển rất tốt.
Thử thách và khó khăn
Nếu nghịch cảnh tạo ra cha/mẹ đơn thân, họ sẽ cảm thấy đau khổ hoặc mất mát do tan vỡ hạnh phúc hoặc mất người mình yêu thương. Họ thấy cô đơn, cô độc và thường nhớ về quãng thời gian có một người để cùng chia sẻ việc gia đình.
Họ phải làm quen với việc liên lạc giữa trẻ với người chồng/vợ cũ của họ và những lần viếng thăm, đi lại giữa hai nhà bởi điều này có thể trở thành một phần trong cuộc sống.
Thỉnh thoảng họ bị căng thẳng và mệt mỏi vì phải chăm con suốt 24 giờ một ngày mà không ai giúp đỡ, nhất là trẻ sơ sinh, trẻ tập đi hoặc những đứa trẻ hoặc trẻ vị thành niên có những nhu cầu đặc biệt cần được cư xử đúng mực. Họ cần phải được nghỉ ngơi, nói những chuyện tích cực hoặc tìm kiếm sự hỗ trợ từ các chuyên gia.
Ngoài ra, những gia đình cha/mẹ đơn thân thường thiếu thốn vật chất hơn những gia đình có cả cha và mẹ với thu nhập gấp đôi.
Tuy có nhiều thử thách nhưng họ phải sống cuộc sống để làm sao con trẻ cảm nhận được cha/mẹ chúng đang sống hạnh phúc. Điều này sẽ giúp trẻ chấp nhận sự thật và coi trọng giá trị cuộc sống.
Niềm vui và lợi ích
Làm cha/mẹ đơn thân nhưng cũng có những niềm vui và ích lợi dành cho họ và bọn trẻ.
Cha/mẹ đơn thân có thể cảm thấy hạnh phúc và bớt căng thẳng khi họ sống độc lập và không gặp những tình huống mâu thuẫn. Họ có thể hưởng thụ sự tự do trong những quyết định riêng mà không cần phải bàn luận hay tranh cãi với người khác.
Họ nhận thấy mình có nhiều thời gian dành cho bản thân và có thể quyết định lượng thời gian đó. Ngoài ra, họ có nhiều thời gian bên con hơn nên có thể có mối liên hệ gần gũi với con hơn. Cha/mẹ đơn thân thường thảo luận với con những điều mà có thể trước đây họ chỉ thảo luận với chồng/vợ như mua gì, đi đâu chơi vào ngày nghỉ…
Vậy thì liệu cha/mẹ đơn thân có ảnh hưởng đến đứa trẻ? Điều đó còn tùy. Cha/mẹ đơn thân có đủ điều kiện để có thể mang lại một mái ấm ổn định, đầy tình thương thì ở đó đứa trẻ sẽ phát triển tốt giống như đứa trẻ có cả bố và mẹ. Ngược lại, cha/mẹ đơn thân thiếu thốn về vật chất và thời gian, năng lượng hoặc kỹ năng làm cha mẹ có thể sẽ làm trẻ gặp rủi ro. Do vậy, điều quan trọng nhất khi quyết định làm cha/mẹ đơn thân là bạn phải chắc chắn hiểu đúng những khó khăn, thử thách cần phải vượt qua. Trong trường hợp buộc phải trở thành cha/mẹ đơn thân và gặp khó khăn, đừng chịu đựng một mình, hãy nhờ sự hỗ trợ của gia đình và bạn bè, vì suy cho cùng vấn đề lớn nhất của cha/mẹ đơn thân vẫn là những đứa con.
Hoàng Thủy (Phụ Nữ Ngày Nay)