Viêm gan C là bệnh do vi-rút mà nếu không điều trị, có thể gây tổn thương gan lâu dài. Trong khi bệnh xảy ra ở cả hai giới, thì nó có thể gây ra các triệu chứng và biến chứng khác nhau ở phụ nữ.
- 10 thực phẩm giải độc gan, thanh lọc cơ thể cần thiết cho sức khỏe
- 6 dấu hiệu cho thấy gan đã quá tải với lối sống không lành mạnh
- 10 thực phẩm lành mạnh bảo vệ lá gan khỏe mạnh
Người mẹ có thể truyền viêm gan C sang con trong khi sinh. Do đó phát hiện viêm gan C là đặc biệt quan trọng ở phụ nữ.
Phụ nữ bị viêm gan C cũng có thể phải đối mặt với các vấn đề khác với. Dưới đây là một số khác biệt chính, cũng như những lựa chọn điều trị cho phụ nữ.
Lây truyền
Các triệu chứng của viêm gan C có thể bao gồm mệt mỏi và buồn nôn.
Viêm gan C là một vi-rút có thể lây truyền thông qua tiếp xúc với máu bị nhiễm bệnh. Một người có thể bị nhiễm vi-rút do dùng chung kim tiêm với người bị viêm gan C.
Một số trường hợp bị nhiễm vi-rút do quan hệ tình dục không dùng bao cao su nếu tiếp xúc với máu, bao gồm cả máu kinh nguyệt.
Tuy nhiên, tỷ lệ lây truyền từ hoạt động tình dục thấp hơn so với việc dùng chung kim tiêm, theo Hội Sản phụ khoa Mỹ (ACOG).
Một trong những khác biệt chính giữa lây truyền ở nam và nữ là phụ nữ có thể truyền vi-rút viêm gan C sang em bé trong khi sinh.
Theo ACOG, khoảng 4% phụ nữ bị viêm gan C truyền bệnh sang con trong khi sinh. Khả năng này tăng lên nếu người mẹ cũng có HIV hoặc có lượng vi-rút viêm gan C cao trong máu.
Trước năm 1992, nguồn máu truyền ở Mỹ chưa có quy định về phát hiện viêm gan C. Hậu quả là, theo ước tính của Dự án Hỗ trợ Viêm gan C, có khoảng 250.000 phụ nữ Mỹ phải truyền máu khi mổ đẻ bị nhiễm virus viêm gan C.
Bất cứ ai từng được truyền máu trước năm 1992 nên hỏi bác sĩ về xét nghiệm viêm gan C.
Phụ nữ không thể truyền viêm gan C sang cho con thông qua việc cho con bú hoặc sang cho người khác qua tiếp xúc như ôm.
Đào thải vi-rút
Khi một người đầu tiên bị nhiễm vi-rút viêm gan C, họ sẽ bị nhiễm trùng cấp tính. Nhiễm trùng cấp tính có thể kéo dài từ vài tuần đến vài tháng và có thể gây ra triệu chứng với mức độ nặng khác nhau.
Một số người sẽ “đào thải” vi-rút ra khỏi cơ thể và không có thêm các dấu hiệu viêm gan C. Phụ nữ có nhiều khả năng đào thải hết vi-rút hơn.
Tuy các bác sĩ chưa biết rõ lý do, nhưng đó có thể là do nồng độ estrogen cao hơn ở phụ nữ.
Tiến triển
Những hậu quả của viêm gan C nặng, như xơ gan hoặc ung thư gan, có xu hướng tiến triển chậm hơn ở phụ nữ so với nam giới.
Sự tiến triển bệnh cũng có thể phụ thuộc vào các yếu tố như người phụ nữ phát hiện ra bệnh khi nào và có bị đồng nhiễm HIV hay không.
Triệu chứng viêm gan C ở phụ nữ
Viêm gan C hiếm khi biểu hiện triệu chứng cho đến khi bệnh tiến triển muộn hơn. Thông thường, người bệnh có thể không biết mình bị viêm gan C cho đến khi làm xét nghiệm máu vì một tình trạng bệnh nào đó khác và phát hiện ra men gan cao hơn bình thường.
Tuy nhiên, một số triệu chứng của viêm gan C có thể bao gồm:
• mệt mỏi
• ngứa
• yếu cơ
• buồn nôn
• đau bụng
• vàng da vàng mắt
Những triệu chứng này là không đặc hiệu, nghĩa là có nhiều nguyên nhân khác nhau có thể dẫn đến chúng. Điều này làm cho viêm gan C khó chẩn đoán hơn.
Chẩn đoán
Các bác sĩ chẩn đoán viêm gan C bằng xét nghiệm máu. Trước tiên, họ có thể xét nghiệm các kháng thể vi-rút viêm gan C, có thể cho biết liệu một người đã từng nhiễm vi-rút hay chưa, ngay cả khi họ đã sạch vi-rút.
Bác sĩ cũng sẽ xét nghiệm các dấu hiệu hoạt động của vi-rút. Họ có thể lượng vi-rút, tức là có bao nhiêu vi-rút hiện diện trong cơ thể của một người.
Nếu người phụ nữ xét nghiệm dương tính với viêm gan C và có con, bác sĩ thường sẽ khuyên nên xét nghiệm vi-rút cho đứa con khi được ít nhất 18 tháng tuổi. Xét nghiệm trước tuổi này không phải lúc nào cũng cho kết quả chính xác.
Điều trị
Hiện không có cách chữa khỏi viêm gan C, nhưng một số thuốc có thể giúp nhiều người loại bỏ vi-rút.
Ví dụ về các thuốc này bao gồm sofosbuvir hoặc velpatasvir (Epclusa) và ledipasvir hoặc sofosbuvir (Harvoni).
Tuy nhiên, một số týp viêm gan C, chẳng hạn như giai đoạn muộn hoặc một kiểu gen cụ thể, không đáp ứng với những thuốc này và có thể gây tổn thương gan.
Gan là cơ quan chính của cơ thể để đào thải các chất, chẳng hạn như độc tố trong rượu hoặc thuốc mà bạn dùng. Gan phá vỡ các chất này thành những phần nhỏ hơn để cơ thể có thể loại bỏ chúng.
Do đó, các bác sĩ khuyên bất kỳ ai bị tổn thương gan đều tránh sử dụng rượu, ma túy và thuốc lá. Họ cũng có thể xem xét thuốc mà bạn dùng, bao gồm cả vitamin và thực phẩm chức năng.
Phòng viêm gan C như thế nào?
Có vắc-xin viêm gan A và viêm gan B, nhưng hiện không có vắc-xin viêm gan C.
Do đó, chúng ta cần thực hiện các biện pháp phòng ngừa khác, như:
• Không dùng chung kim tiêm hoặc các dụng cụ khác, kể cả thiết bị theo dõi đường huyết, với những người khác
• Hỏi về kỹ thuật và thực hành vô trùng khi xăm hoặc xỏ lỗ trên cơ thể
• Tuân thủ các biện pháp phòng ngừa an toàn như vứt bỏ tất cả các vật sắc nhọn đúng cách, đặc biệt là ở các cơ sở chăm sóc sức khỏe
• Sử dụng hàng rào bảo vệ để ngăn ngừa lây truyền máu-máu trong khi quan hệ tình dục
• Hạn chế dùng chung các vật dụng cá nhân tiếp xúc với máu, như dao cạo râu, bàn chải đánh răng, cắt móng tay và bông tai
• Làm sạch tất cả các vết máu thật cẩn thận bằng hỗn hợp thuốc tẩy và nước, vì ngay cả máu khô có chứa vi-rút viêm gan C cũng có thể lây sang người khác.
Tóm lại
Phụ nữ ít có khả năng bị các biến chứng viêm gan C đe dọa tính mạng, nhưng vẫn có thể bị các biến chứng liên quan đến gan. Phụ nữ cũng có thể truyền vi-rút sang con trong khi sinh.
Phòng ngừa và điều trị viêm gan C là rất quan trọng. Nếu một người phụ nữ có các yếu tố nguy cơ nhiễm vi-rút thì nên cân nhắc đi khám bác sĩ để được xét nghiệm.
Theo MNT